آیت الله شهید شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی – به مناسبت سالروز شهادت
هان ای فرزندان علی، ای حاملان خون حسین، سجاده های خون را بگسترانید که محراب مسجد کوفه چشم براه مسجودی دیگر است و جولانگاه عشق در تب و تاب عارفی پاکباخته که بتواند بَر سَرِ این سجده با شکوه جان شیرین خویش را به معامله بگذارد!
ای هانی بن عروه: اینک که پیک شما از کوفه عازم کربلاست تا خبر شهادت مسلم بن عقیل را به مولی حسین(ع) برساند به ایشان خبر دهید که محراب پدرت امیر مؤمنان علی(ع) بار دیگر به خون مطهر فرزندی پاکباخته و زائری مشتاق دیدار معشوق رنگین شد.
به ایشان خبر دهید که ناکثین ، این میراث بَران شومِ ابن ملجم ها با شمشیرهای آخته محراب فرزندان علی را نشانه رفته اند.
غافل از اینکه اینان فرزند مردی هستند که علاقه اش به شهادت از علاقه کودک به پستان مادر شدیدتر است و اشتیاقش به مرگ همچون راه گم کرده تشنه ای در بیابان های سوزان است که به چاه آبی رسیده باشد. مگر می شود که پرنده هوا را از پرواز در اوج آسمانها و ماهی دریا را از شنا کردن در زلالِ آب ها ترساند؟؟!
مگر می شود که مدنی ها و دستغیب ها و صدوقی ها و اشرفی ها را با گرفتن این خرقه خاکی از امتِ امام و امامِ امت گرفت؟
اگر باور ندارید از حرم مولی علی بن موسی الرضا(ع) بپرسید ؟ که سال گذشته (1360) شاهد ناله و تضرّع دسته جمعی این چهار مرد خدا بود که ملتمسانه از مولا درخواست می کردند تا از خدا برایشان طلب شهادت کند. که دنیای دنی را تاب تحمّل عظمت این مردان خداگونه نیست چرا که اینان دیوارهای تنگ منیّت و خودپرستی و هواپرستی را فرو ریخته و همسایگی در جوار قُرب الهی را آرزو دارند و مولایشان را برای رسیدن به مطلوب به شفاعت فرا خوانده اند.
تاریخ بار دیگر بداند که با شهادت یاران صدیق رهبر، اصالت های راستین انقلاب اسلامی درخشنده تر از پیش با تکیه بر ریسمان محکم و الهی ولایت فقیه و رهبری روحانیت که بیدار و متعهد می رود تا پرچم لااله الاالله را بر فراز بیت المقدس و کاخ سرخ و سفید به اهتزاز در آورده کاخهای پوشالی اربابان زر و زور را به ویرانی کشاند.
(( رَبَنا اَفرِغ عَلَینا صَبراً وَ ثَبِّت َاقدامَنا وَ انصُرنا عَلَی القَومِ الکافِرینَ ))
( متن فوق توسط بنده محمدحسین درچین در مجلس ترحیم شهید محراب آیت الله عطاالله اشرفی اصفهانی امام جمعه کرمانشاه – روز شنبه 24/7/1361 – در مسجد جامع دزفول قرائت گردیده است.)
زندگینامه و تحصیلات آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی
عطاء الله اشرفی اصفهانی در سال ۱۲۸۱ ش در خانواده‌ای روحانی در خمینی‌شهر اصفهان به دنیا آمد. پدرش میرزا اسدالله، فرزند میرزا محمد جعفر از منبریان و امامان جماعت و جد بزرگش از علمای جبل عامل بوده است. تحصیلات ابتدایی و مقدماتی را در مدرسه «نوریه» یاد گرفت. در نه سالگی کتاب نصاب الصبیان را حفظ کرد. در ۱۲ سالگی جهت ادامه تحصیل راهی اصفهان شد و دروس ادبیات و سطح فقه و اصول و نیز یک دوره درس خارج اصول را در درس سید مهدی درچه‌ای، سید محمد نجف‌آبادی، فشارکی و میر سید حسن مدرس شرکت کرد.
مهاجرت آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی به حوزه علمیه قم
اشرفی اصفهانی در ۲۰ سالگی برای ادامه تحصیل به قم رفت و به مدت بیست‌وسه سال در مدرسه رضویه و مدرسه فیضیه تحصیل کرد و در ۴۰ سالگی به درجه اجتهاد رسید. او در دروس شیخ عبدالکریم حائری، سید محمدتقی خوانساری، سیدصدرالدین صدر، سیدمحمد حجت و سیدحسین بروجردی شرکت کرده و فلسفه را از سیدروح‌الله خمینی فرا گرفت. سید محمدتقی خوانساری به وی درجه اجتهاد داد. در دوره‌ای، اشرفی در غیاب آیت‌الله خوانساری و امام خمینی امامت جماعت مدرسه فیضیه را بر عهده گرفت. آیت‌الله بروجردی نیز عنایت ویژه به او داشت به‌طوری که هر وقت اشرفی به اصفهان می‌رفت و بازمی‌گشت، به دیدار شاگردش به حجره او در مدرسه فیضیه می‌آمد. اشرفی اصفهانی به دستور بروجردی از ممتحنین حوزه شد و کتاب مکاسب را از طلاب امتحان می‌گرفت.
سکونت آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی در کرمانشاه
در سال ۱۳۳۵ش به‌دستور آیت‌الله بروجردی به همراه برخی از علما به کرمانشاه هجرت کرد و با اداره حوزه علمیه تازه تأسیس آیت‌الله بروجردی در باختران، تدریس معارف اسلامی را با ۶۰ نفر از طلاب شروع کرد. از جمله فعالیت‌های وی در این دوره می‌توان به تکمیل ساخت مدرسه آیت‌الله بروجردی و توسعه کتابخانه آن مدرسه اشاره کرد.
اساتید آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی
سید مهدی درچه‌ای – سید محمد نجف آبادی – سید محمد تقی خوانساری – شیخ عبدالکریم حائری – سیدحسین بروجردی – سید روح الله خمینی – سید حسن مدرس – سید صدرالدین صدر – سید محمد حجت
آثار آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی
البیان، در موضوع علوم قرآن، به زبان فارسی. – تفسیر قرآن، خلاصه‌ای از تفاسیر شیعه و سنی. – مجمع الشتات، در اصول دین و عقاید و کلام، به زبان عربی در چهار جلد. – مجموعه‌ای پیرامون حروف مقطعه قرآن، به زبان فارسی. – کتابی در موضوع «غیبت امام عصر»(عج).
فعالیت های آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی
پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی، اهالی غرب کشور را به تقلید از امام خمینی تشویق کرد. وی از آن ایام چنین یاد می‌کنند: «اینجانب بر حسب تشخیص خود و تفحّصی هم که از شخصیت‌های بزرگ علمی نجف اشرف و حوزه علمیه قم نمودم، حضرت امام خمینی را شایسته برای مقام مقدس مرجعیت معرفی نمودم و عامه مردم را در امر تقلید به سوی ایشان سوق دادم که این موضوع، با مخالفت و کارشکنی بعضی‌ها رو به رو شد و همچنین تهدید ساواک به تبعید بنده را در پی داشت». در اوایل پیروزی انقلاب، امام خمینی با شناختی که از او داشتند و به درخواست علمای کرمانشاه آیت‌اللّه اشرفی را به امامت جمعه آن شهر تعیین کردند.
اشرفی اصفهانی با شروع جنگ ایران و عراق، به بسیج همه‌جانبه مردم برای حضور در جبهه پرداخت. وی در خطبه‌های نمازجمعه و پیام‌ها و مصاحبه‌های خود به حضور مردم در جبهه تأکید می‌کرد. با حضور در جبهه‌ها ضمن دیدار با رزمندگان برای آنان سخنرانی می‌کرد. پس از آزادی قصر شیرین به آن شهر سفر کرد و دو رکعت نماز شکر در مسجد آن شهر به رسم سپاس‌گزاری به‌جای آورد. در دوم فروردین ۱۳۶۱ش در قرارگاه عملیات فتح المبین حضور یافت و با پیشنهاد او، این عملیات به نام حضرت زهرا نام‌گذاری شد. پس از آزادی خرمشهر نیز در دومین سفر خود عازم اهواز شد و مردم این شهر نماز شکر را به همراه او به جای آوردند.
برخی از دیگر اقدامات آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی عبارت است از
توسعه مسجد آیت‌الله بروجردی در کرمانشاه. – تجدید بناء مسجد ولی عصر(ع) در خمینی‌شهر با مساحت بیش از ۳۰۰ متر مربع با سبک جدید.
ساختن مسجد امام حسین(ع) در خمینی‌شهر به مساحت ۲۰۰ متر مربع که در سال ۱۳۶۱ش افتتاح شد. – تأسیس حوزه علمیه امام خمینی در کرمانشاه که در سال ۶۵ افتتاح شد. – ساختمان مکتب الزهراء(ع) جهت تربیت خواهران و تدریس معارف اسلامی، علوم فقه و عربی که در سال ۱۳۶۱ش افتتاح شده و با شروع به کار آن، بیش از ۳۰۰ خواهر مشغول تحصیل علوم دینی شدند. کوشش در امور تبلیغی روحانیان و مبلغان در استان که مسئولیت آن از سوی امام خمینی به او واگذار شده بود. تلاش برای وحدت بین شیعه و اهل سنت.
ویژگی‌های شخصی آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی
ساده‌زیستی: اشرفی اصفهانی زندگی بسیار ساده‌ای داشت و بعد از پذیرفتن مسئولیت امامت جمعه کرمانشاه هم زندگی‌اش تغییری نکرد. او در خانه‌ای بسیار کوچک و قدیمی زندگی می‌کرد و در پاسخ به اصرار اطرافیان برای تعمیر خانه می‌گفتند: «خانه‌های مردم را هواپیماهای عراقی خراب کرده‌اند و بندگان خدا زیر چادرها زندگی می‌کنند، [آن وقت] شما می‌خواهید خانه را تعمیر کنید. پولی را که برای گچ می‌خواهید بدهید، به جنگ‌زده‌ها بدهید [که] ثوابش خیلی بیشتر است». ارتباط با خدا: فرزندش می‌گوید: “در مدت شانزده یا هفده سالی که با ایشان بودم، یک شب ندیدم که نماز شب ایشان ترک بشود”. همچنین امام خمینی در تجلیل از او گفت: “هر وقت آقای اشرفی اصفهانی را می‌بینم، به یاد خدا می‌افتم»”.
شهادت آیت الله شیخ عطاالله اشرفی اصفهانی
اشرفی اصفهانی در مدّت نمایندگی امام خمینی در استان کرمانشاه دوبار مورد سوء قصد قرار گرفت و در ظهر جمعه ۲۳ مهر سال ۱۳۶۱ش در نماز جمعه مسجد جامع کرمانشاه و توسط سازمان مجاهدین خلق به شهادت رسید. پیکر او پس از تشییع در کرمانشاه و خمینی شهر در گلزار شهدای تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد. وی بنا به وصیت خودش در تخت فولاد اصفهان و در کنار سید ابوالحسن شمس‌آبادی به‌خاک سپرده شد. بخشی از بدن وی که بعدها پیدا شد، در گورستان باغ فردوس کرمانشاه به خاک سپرده شد. در تهران بزرگراهی به نام وی نام‌گذاری شده است. او یکی از امامان جمعه‌ای است که در ایران به شهدای محراب مشهورند.
امام خمینی در پیام تسلیتی خود را از ارادتمندان شهید اشرفی دانست و از صفای نفس و آرامش روح و اطمینان قلب و خالی از هواهای نفسانی و تارک هوی بودن او یاد کرده و مجاهدت‌های او را ستوده است.