پایگاه چهارم شکاری دزفول(اسامی فرماندهان و خلبانان شهید)

پایگاه چهارم شکاری دزفول (اسامی فرماندهان و خلبانان شهید)

هواپیمای جنگنده اف پنج F5 (سال 1361)

سایت چمدان آبی: سابقه احداث پایگاه چهارم شکاری دزفول به سال ۱۳۲۰ در خلال جنگ جهانی دوم باز می‌گردد، که نیروهای متفقین جهت انتقال وسایل و تجهیزات از خلیج فارس به روسیه، در مکانی حوالی دزفول، به نام تپه‌ چرمه(موقعیت کنونی پایگاه) توقف می‌کردند و بعدها در سال ۱۳۲۲ مطالعات جهت احداث پایگاه آغاز شد و در سال ۱۳۳۵ طرح احداث آن به مرحله اجرا در آمد و در سال ۱۳۳۷ بخش‌هایی از این پایگاه، آماده شد و از همین سال، فعالیت خود را تحت عنوان پایگاه دوم آغاز کرد. در سال ۱۳۳۸ نخستین دسته از هواپیماهای اف-۸۴ در این پایگاه فرود آمدند و در سوم خرداد سال ۱۳۴۰ پایگاه تحویل نیروی هوایی شاهنشاهی ایران گردید. پس از ورود هواپیماهای اف-۸۶ به این پایگاه، اسکادران هواپیماهای اف-۸۴ از خدمت خارج شدند. در سال ۱۳۴۲ در پی تحویل هواپیماهای اف-۵ سری ای A و بیB، به این پایگاه، نام آن به پایگاه چهارم شکاری تغییر پیدا کرد. از سال ۱۳۵۴ تاکنون هواپیماهای نورثروپ اف-۵ سری ئی E و اف F، هواپیماهای سازمانی پایگاه چهارم شکاری دزفول محسوب می‌شوند.

پایگاه چهارم شکاری دزفول، که با عنوان پایگاه وحدتی نیز شناخته می‌شود، نامش را از ۲ برادر خلبان بنامهای« احمد و مهدی وحدتی » به عاریت گرفته‌است. سرگرد احمد وحدتی برادر بزرگتر و استاد پرواز و خلبان هواپیمای ترابری سی-۴۷ داکوتا بود، که سال ۱۳۳۸ در سانحه هوایی در تهران، کشته شد. سروان مهدی وحدتی نیز برادر کوچک‌تر و خلبان اف-۸۴ تاندرجت بود. وی نیز در سال ۱۳۳۹ در سانحه هوایی در حال خدمت، کشته شد. جهت یادبود این ۲ برادر، به پیشنهاد فرمانده وقت نیروی هوایی شاهنشاهی ایران و با تصویب دولت، پایگاه هوایی دزفول از تاریخ ۲۱ اسفند ۱۳۳۹ بنام پایگاه هوایی وحدتی دزفول نامگذاری شد.

در خلال جنگ ایران و عراق، پایگاه چهارم شکاری دزفول، نقش مهمی در دفاع هوایی، حمله به اهداف و نیز انجام عملیات‌های پشتیبانی نزدیک از نیروهای زمینی را برعهده داشت. این پایگاه در اجرای عملیات کمان ۹۹ نیز از یگانهای عمل‌کننده نیروی هوایی ارتش بود. پایگاه چهارم شکاری یک پایگاه ضربتی و واکنش سریع است. اغلب به عنوان اولین یگان واکنش‌دهنده به تهاجمات هوایی محسوب می‌شود.

فرماندهان پایگاه چهارم شکاری وحدتی دزفول

 بعد از پیروزی انقلاب اسلامی

خلبان … مهدوی(… تا 1358)

سردار سید احمد آوائی(1358 تا 1359)با حفظ سمت در فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دزفول

سرهنگ خلبان محمدرضا دانش فر(در ابتدای جنگ سال 1359 تا 1360)

سرهنگ خلبان فریدون طالب دوست(1360)

سرهنگ خلبان عباس عابدین(1360.9.15 تا 1362)

سرهنگ خلبان علی گیلانی(1362 تا 1364)

امیر سرتیپ خلبان … موسوی(1364 تا 1366)

امیر سرتیپ خلبان حبیب الله بقایی(1366 تا 6 بهمن 1372) و تا 6 مرداد 1380 فرمانده نیروی هوایی ارتش

امیر سرتیپ خلبان خسرو عباسیان(از 1372 تا 1377)

امیر سرتیپ دوم جواد محمدیان(1377 تا 1381)

امیر سرتیپ دوم خلبان رضا نخبه زعیم(1381 تا 1385)

امیر سرتیپ خلبان نادر یعقوبی(1385 تا 1390)

امیر سرتیپ خلبان حسین شاه صفی(1385 تا 1392)همزمان جانشین فرمانده نیروی هوایی ارتش

امیر سرتیپ خلبان حسن زارع شاهی(1390 تا 1392)

امیر سرتیپ دوم خلبان سیدحمیدرضا آشنا(1392 تا 1398)

امیر سرتیپ خلبان بهمن بهمرد( 1398 تا مرداد 1400)

امیر سرتیپ دوم خلبان جواد ولدی(مرداد 1400 تا …)

سایت های نیروی هوایی پایگاه چهارم دزفول

سایت 1 یکم موشک هاگ(سه راهی دهلران جاده اندیمشک و شوش) 

سایت 2 دوم موشک هاگ(جاده بن جعفر جنوب دزفول) 

سایت 3 سوم موشک هاگ(شمال دزفول جاده سردشت و شهیون)

سایت 4 چهارم منطقه عملیاتی فتح المبین

سایت 5 پنجم منطقه عملیاتی فتح المبین

اسامی خلبانان شهید پایگاه چهارم شکاری وحدتی دزفول – در سایت(سایت چمدان آبی)

1- شهيد ابوالفضل اسدزاده – خلبان 5 F

2- شهيد قادر اسدي – خلبان 5 F

3- شهيد(مفقود الاثر) امراله اسعدي يساقي – خلبان 5 F

4- شهيد(مفقود الاثر) نصراله اصيل ادب – خلبان 5 F

5- شهيد ابراهيم بازرگان – خلبان 5 F

6- شهيد غلامحسن باستاني – خلبان 5 F

7- شهيد كيانوش بساطي – خلبان

8- شهيد ولي اله بزرگي – خلبان 5 F

9- شهيد حسين بهرام – خلبان 5 F

10- شهيد علي اصغر بهنيا – خلبان 5 F

11- شهيد(مفقود الاثر) بيرجند بيک محمدي – خلبان 5 F  (کشف پیکر شهید چهارشنبه 6 اسفند 1399)

12- شهيد مرتضي پورحبيب – خلبان 5 F

13- شهيد محمدابراهيم توكلي – خلبان 5 F

14- شهيد هادي جوريكي(چورکی) – سروان خلبان 5 F

15- شهيد يونس خوش بين – سرهنگ خلبان 5 F

16- شهيد غلامعلي خوش نيت – خلبان 5 F

17- شهيد علي اكبر رشيدي خزايي – خلبان هلي كوپتر

18- شهيد محمد زارع نعمتي – خلبان 5 F

19- شهيد(مفقود الاثر) چنگيز سپهر – خلبان 5 F

20- سرلشکر خلبان شهيد فيروز شيخ حسني خلبان – 5 F (اولین شهید پایگاه چهارم شکاری دزفول)

21- شهيد(مفقود الاثر) اصغر صدري نوشاد خلبان – 5 F

22– شهيد(مفقود الاثر) شهاب الدين طباطبايي سلطاني – خلبان 5 F

23- شهيد حسين طحان نظيف – خلبان 5 F

24- شهيد(مفقود الاثر) غلامحسين عروجي – خلبان 5 F

25- شهيد سيدمحمود علوي – خلبان 5 F

26- شهيد فتحعلي غلام رضايي – خلبان 5 F

27- شهيد منوچهر فتاحی – سرتیپ دوم خلبان 5 F

28- شهيد محمدعلي فرزين – خلبان 5 F

29- شهيد بيژن فعلي – خلبان هلي كوپتر

30- شهيد محمد كامبخش ضيايي – خلبان 5 F

31- شهيد منصور محمدي آزاد – خلبان 5 F

32- شهيد(مفقود الاثر) مصطفي مرتضايي فريزهندي – خلبان 5 F

33- شهيد هوشنگ مظفري – خلبان 5 F

34- شهيد(مفقود الاثر) حسين مقيمي – خلبان 5 F

35- شهيد جهان بخش منصوري – خلبان 5 F

36- شهيد منصور ناظريان – خلبان 5 F

37- شهيد حسين نامني – خلبان 5 F

38- شهيد محمد وكيلي ظهير – خلبان 5 F

39- شهيد بيژن هاروني – خلبان 5 F

40- شهيد(مفقود الاثر) محمود يزدان پناه – خلبان 5 F

41- شهيد تورج يوسف – خلبان 5 F

دلنوشته: روح تمام شهدا بخصوص شهدای خلبان که در آسمان نه سنگری داشتند و نه جان پناهی، می دانستند که سوار بر مرکب های پرنده ای از جنس آهن که  زیر سینه هایشان بمب و موشک های مملو از مواد منفجره در درون بالهای این پرنده ی زیبا پر از بنزین فوق سوپر، خروجی دم  آن، زبانه ی اتشی همچون اژدها و پایین تر از آسمان و بر روی زمین انواع پدافند ضد هوایی انتظار آنها را می کشند تا همچون نُقل و نبات بسویشان آتش گشوده شود … این خلبانان شجاعت، دلیری ایثار و سر نترس داشتن را از چه کسی به ارث برده بودند که ققنوس وار درون آتش به سماع می پرداختند و مستِ مست به دیدار معبود می شتافتند.

* توضیحات سایت چمدان آبی:

* سرلشکر خلبان شهید عباس بابایی(پایگاه چهارم شکاری دزفول)

* توصیح ردیف 11 – شهيد(مفقود الاثر) بيرجند بيک محمدي – خلبان 5 F

سردار سیدمحمد باقرزاده، فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به نحوه پیدا شدن پیکر خلبان شهید بیرجند بیک محمدی گفت: هواپیمای یکی از خلبان های ما اواخر جنگ یعنی در ششم خرداد ماه سال 1367 حوالی کانال ماهی مورد اصابت موشک دشمن قرار گرفت. پیکر مطهر شهید در منطقه بر جای ماند. وی با اشاره به تفحص پیکر شهید گفت: بعد از شناسایی اولیه محل مفقود شدن پیکر، در مرحله دوم تفحص، منطقه دقیق مشخص شده و دو دستگاه بیل مکانیکی به محل اعزام شد. در روز چهارشنبه ششم اسفند ماه 1399 در آستانه روز پدر چتر دم هواپیما و سپس پیکر شهید در عمق چهار متری زمین پیدا شد. بخشی از استخوان های پیکر این شهید دفاع مقدس به همراه پیراهن خونی او اجزایی از لباس خلبانی اش پیدا شد.

* سرهنگ خلبان شهید حسین طحان نظیف(فرزند: غلامرضا – متولد دزفول 1349.4.12 – شهادت   1392.2.1) 

* امیر سرتیپ خلبان مرحوم عبدالکریم عصاره(فرزند: محمدباقر – متولد دزفول 1329.9.15 – وفات   1393.3.31) 

“عبدالکریم عصاره در سال ۱۳۲۹ در دزفول متولد شد. وی ۳۷ سال در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران خدمت کرد و در طول هشت سال دفاع مقدس به عنوان خلبان هواپیمای جنگی در شناسایی و بمباران مواضع دشمن نقش بسزایی داشت بطوریکه بارها مورد تشویق قرار گرفت. وی یکم خرداد سال ۱۳٨۹ از سوی شرکت فرودگاههای عقاب عسلویه به سمت مدیر فرودگاه دزفول منصوب شد. امیر خلبان عبدالکریم عصاره در ۳۱ خرداد ۱۳۹۳ دار فانی را وداع گفت و در دزفول بخاک سپرده شد.”

معرفی پایگاه‌های شکاری ایران و اسامی آنها در سایت چمدان آبی:

نیروی هوایی ارتش ایران، هم ‌اکنون 14 پایگاه هوایی نظامی در اختیار دارد. از این تعداد، 11 پایگاه آن، در زمان محمدرضا پهلوی و با مشارکت ایالات متحده آمریکا ساخته‌ شدند.

اسامی آنها به شرح زیر به ثبت رسیده است:

پایگاه اول شکاری تهران(مهرآباد)

پایگاه دوم شکاری تبریز

پایگاه سوم شکاری همدان

پایگاه چهارم شکاری دزفول

پایگاه پنجم شکاری امیدیه

پایگاه ششم شکاری بوشهر

پایگاه هفتم شکاری شیراز

پایگاه هشتم شکاری اصفهان

پایگاه نهم شکاری بندرعباس

پایگاه دهم شکاری چابهار

پایگاه یازدهم شکاری تهران (دوشان‌تپه)

این 3 پایگاه شکاری هم در زمان نظام جمهوری اسلامی ایران ساخته و راه اندازی شده اند:

پایگاه دوازدهم شکاری بیرجند

پایگاه سیزدهم شکاری زاهدان

پایگاه چهاردهم شکاری مشهد

در سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷ میلادی) ارتش جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که نخستین پایگاه نظامی خود، پس از انقلاب ۱۳۵۷ را، در نزدیکی شهر بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، در شرق ایران راه‌اندازی کرده‌ است. از ۱۴ پایگاه هوایی فعال در ایران، دو پایگاه امیدیه و زاهدان، پس از تغییرات ساختاری در نیروی هوایی ارتش، به نیروی پدافند هوایی ارتش واگذار شدند و پایگاه دوشان‌تپه تهران نیز، پایگاه آموزشی می‌باشد.

عکسی قدیمی از سر درب ورودی پایگاه وحدتی دزفول

فهرست پایگاههای فعال هوایی:      

1- پایگاه یکم شکاری مهرآباد(تهران)شکاری ترابری شهید لشگری مهرآباد

گردان ۱۱ شکاری میگ ۲۹ گردان هلی کوپتر ۲۱۴ گردان هلیکوپتر شنوک

گردان فرندشیپ گردان ۱۱ ترابری سی ۱۳۰

گردان ۱۲ ترابری سی ۱۳۰

گردان ۱۳ ترابری بویینگ ۷۰۷

گردان ۱۴ ترابری بویینگ ۷۴۷

2- پایگاه دوم شکاری شهید فکوری تبریز

گردان ۲۱ شکاری اف ۵

گردان ۲۲ شکاری اف ۵

گردان ۲۳ شکاری میگ ۲۹

گردان۱۵۰ شکاری صاعقه

3- پایگاه سوم شکاری شهید نوژه همدان

گردان ۳۱ شکاری اف ۴

گردان ۳۲ شکاری اف ۴

گردان ۳۳ شکاری اف ۴

4- پایگاه چهارم شکاری وحدتی دزفول

گردان ۴۱ شکاری اف ۵

گردان ۴۲ شکاری اف ۵

گردان ۴۳ شکاری اف ۵

5- پایگاه پنجم شکاری شهید اردستانی امیدیه

گردان ۵۱ شکاری اف ۷

گردان ۵۲ شکاری اف ۷

گردان ۵۳ شکاری اف ۷

6- پایگاه ششم شکاری شهید یاسینی بوشهر

گردان ۶۱ شکاری اف ۴

گردان ۶۲ شکاری اف ۴

گردان ۸۲ شکاری اف ۱۴

7- پایگاه هفتم شکاری ترابری شهید دوران شیراز

گردان ۷۲ شکاری سوخو ۲۴

گردان ۷۱ ترابری سی ۱۳۰

گردان ۷۲ ترابری سی ۱۳۰

گردان ۷۳ ترابری ایلیوشن ۷۶

گردان هلیکوپتر ترابری ۲۱۲

8- پایگاه هشتم شکاری سرلشکر شهید عباس بابایی اصفهان

گردان ۸۱ شکاری اف ۱۴

9- پایگاه نهم شکاری شهید عبدالکریمی بندر عباس

گردان ۹۱ شکاری اف ۴

گردان ۹۲ شکاری اف ۴

10- پایگاه دهم شکاری برادران شهید دل حامد کنارک

گردان ۱۰۱ شکاری اف ۴

گردان میراژ اف۱

11- پایگاه یازدهم شکاری تهران

آموزشی

12- پایگاه دوازدهم شکاری شهید حسینی بیرجند(خورو بیرجند)۹۰ کیلومتر مانده تا شهر بیرجند گردان شکاری صاعقه(البته به تأیید نرسیده‌ است و از جنگنده‌های موجود در پایگاع اطلاع دقیقی در دست نیست)البته در بازدید استاندار خراسان جنوبی از پایگاه عکسهایی از ایشان سوار بر اف ۵ و همچنین فیلم تیک آف جنگنده اف ۵ مشاهده شد.

13- پایگاه سیزدهم شکاری زاهدان

گردان شکاری اف ۶

14- پایگاه چهاردهم شکاری شهید حبیبی مشهد

گردان شکاری میراژ اف ۱

گردان شکاری فانتوم f 4

گردان شکاری اف ۵ تایگر

15- پایگاه پانزدهم شکاری کرمانشاه – رزرو

16- پایگاه شانزدهم شکاری کرمان – رزرو

17- پایگاه هفدهم شکاری مسجد سلیمان – رزرو

اسامی فرماندهان پدافند هوایی

…

تقویم تاریخ و خاطره محمدحسین دُرچین مدیر سایت : شنبه 14 آدر 1360    

هواپیماهای میگ و میراژ سه بار به دزفول حمله کردند و در ساعت 45/14 بر اثر اصابت موشک زمین به هوا یکی از جت های جنگنده عراقی در جنوب غربی دزفول روستای سنجر سقوط کرد  و خلبان آن به نام محمد طاهر فتاح با چتر نجات پایین آمده و دستگیر شد و به پایگاه چهارم شکاری دزفول انتقال یافت و مصاحبه رادیویی و تلویزیونی با خلبان به اسارت آمده، انجام شد.

(شرح در پست خلبان ناکام عراقی در سایت چمدان آبی – جهت مطالعه اینجا کلیک کنید)

خلبان حسین خلیلی و محمدحسین درچین مدیر سایت چمدان آبی در باند فرودگاه دزفول

منابع : کتابشناسی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران

منبع: وب سایت چمدان آبی”دانشنامه دزفول”(محمدحسین دُرچین)