عملیات بدر و اسامی شهیدان دزفول در این عملیات

 « شرحی بر عملیات بدر و اسامی شهیدان دزفول در این عملیات »

شهیدان شهرستان دزفول در عمليات بدر – 20 اسفند ماه 1363

بترتیب حروف الفبا عبارتند از:

غلامرضا آزیش

محمدهادي آژينه

نورعلی(منصور) آل بخیت

عبدالامير آماده

محمدتقی آینه بند

مرتضي افراز

محمدحسين اكرمي

عباس الياسي جای قلعه

حسن انبری(شهیدی)

علیرضا اورک(اورکی)

حبيب ايسوندي

ابراهیم باغبانزاده چغاسبزی

فرامرز بهروان

حسین بیژن زاده دزفول

عبدالحسين پرموز

عبدالغفور پشم فروش

بهمن پوردیان

رضا پورعابد

غلامعلی پوست کنان

محمدحسين تصديقي  

عبدالعظيم تقي زربخش

محمدحسن(حمزه) جعفرخراطي

عبدالرحيم جمال

موسی جمشیدکوکو

عبدالمحمد جوكاربندبالی

امير حاتمي نيا

عبدالکریم حاج عوض زاده

علیرضا حداددزفولي

غلامرضا حداددزفولي

محمد حلبي زاده

عليرضا خراط نژاد

محسن خلف پوردهبری

بهرام خيري نژاد

محمدعلی چراغ چشم

مسعود چيني پرداز

رمضان دارابي نژاد

فخرالدين دبيرالدينی

رضا دُرقپان(بهجت پور)

منصور دوستي

عزيز رجول دزفولي

غلامعلی رمضانی سردارآبادی

عبدالکریم روزه دار(رشادتیان)

محمدرضا روشندل پور

محمد رومزي طحان

مهدی زاده شوشی

محسن زرشناس

نادر زرين كفش

محمدعلي زماني نيا

عبدالمحمد سپهري

مهدي سخائي

احمد سعدي

غلامرضا سگير

محمدرضا سلیمانی

رحیم سوارسیم

عليرضا شفيعي کوچه گرد

محسن شكرخداکوتیانی

محمود شهیان زاده(صدیقی زاده)

احمدعلی شیریان پاپی

احمدرضا صادق خاني

بهروز(محمدرضا) صالح نژاد عبیسی

محمدرضا صفائی فر

عبدالحمید صفربناء

محمد صفقلي پور(پورصفایی)

عليرضا صلواتي زاده

ناصر صندوق ساز

فرزاد(حميد) عاطفي نسب

عبدالرضا عباسي بنه(اسدی بنه)

حميدرضا عظيمي

غلامحسين عنايت الهي

محمود عيسوندزيبايي

منصور غربالبند

محمدی قاری قرآن

محسن قانعي

 غلامعلي كايدخورده

غلامرضا كريمي نيا

محمدحسين كلاغ زاده

علی گرگی فراش

محمد گوروي

غلامرضا لطفی بدیع

غلامرضا مسگرزاده

عبدالعلي محمديان پور

محمدرضا محمدی فر

محمدعلي محمدي قلعه ناصری  

منصور مشكي زاده

سيدمحمود موسوي

سهراب نداف پور

جليل نوردزفولي

شاپور نهاونديان

محمدرضا هدایتی پور

عظيم هوشمندفر

عبدالامير هيمه كشیانی

« شرحی بر عملیات بدر »

معرفی عملیات بدر:

عملیات بدر در ساعت ۲۳ روز 20 اسفند 1363 با رمز «یا فاطمه الزهرا (س)» آغاز شد که به مدت ۶ روز به طول انجامید. در این عملیات، دشمن بیش از ۳۰ بار از انواع سلاح شیمیایی استفاده کرد.

منطقه عملیاتی به دو محور تقسیم شد، محور شمالی به قرارگاه نجف و قرارگاه جنوبی کربلا واگذار گردید و همین طور قرارگاه نوح مأموریت داشت کانال سوئیب را شکافته و آب را به سمت جنوب منطقه عملیاتی جاری نماید.

دلایل عمده انتخاب منطقه:

 ۱- اهمیت استراتژیکی منطقه، ۲- تسلط اطلاعاتی بر منطقه، ۳- تضعیف کردن توان زرهی و هوایی دشمن، ۴ـ نیاز به نیروی کم.

اهداف عملیات:

 ۱- دستیابی و تسلط بر جاده العماره – بصره، ۲- تسلط بر مرکز اصلی هورهای غرب دجله، ۳- تسلط بر شرق دجله و انهدام نیرو، ۴- پاکسازی پاسگاه های ترابه، بلال و ابولیله، ۵- پاکسازی روستاها و انهدام پل‌های جویبر و … در حد جنوبی منطقه، ۶- پاکسازی روستاهای البیضیه، الصخره و انهدام پل‌های العزیز و … در حد شمالی منطقه. نیروهای خودی: (سپاه): لشکرهای ۲۵ کربلا، ۱۴ امام حسین، ۵ نصر، ۷ ولیعصر عج، تیپ های مستقل ۱۵ امام حسین (ع)، ۱۸ الغدیر، ۲۱ امام رضا و تیپ شهید صدر. لشکرهای ۱۷ علی‌ ابن ابیطالب، ۳۱ عاشورا، ۸ نجف اشرف، ۲۷ محمد رسول الله، تیپ های مستقل ۴۴ قمر بنی هاشم، تیپ های ۲۰ رمضان، ۷۲ محرم، لشکر ۴۱ ثارالله، ۲۸ صفر و ۱۰ گردان توپخانه. تیپ ویژه شهدا و تیپ مستقل ۳۳ المهدی (عج). (ارتش): لشکر ۷۷ پیاده، لشکرهای ۲۱ و ۲۸ پیاده و تیپ مستقل ۵۵ هوابرد و لشکر ۹۲ زرهی.

روند عملیات:

شب اول: قرارگاه نجف: تصرف سیل بند اول و پاکسازی آن. پاکسازی ۵/۵ کیلومتر از چهار راه خندق به سمت شرق. تصرف جزیره ترابه در شمال منطقه عملیاتی. قرارگاه کربلا: شکستن خط و پاکسازی آن. منهدم کردن پل جویبر. قرارگاه نوح: موفق به دستیابی به اهداف خود شد و به حفظ منطقه متصرفی خود پرداخت.

روز اول: قرارگاه نجف: الحاق بین یگان ها، حفظ جزیره ترابه. قرارگاه کربلا: انتقال نیرو و تجهیزات به منطقه عملیاتی. قرارگاه نوح: تصرف الهویدی، که بر اثر فشارهای سنگین دشمن مجبور به عقب نشینی شد.

شب دوم: قرارگاه نجف: موفق شد به خط دوم دشمن تک کند، اما به علت فشار دشمن مجبور به عقب نشینی شد. قرارگاه کربلا: الحاق کلیه یگان های خودی و پیش روی تا خط الهاله. روز دوم: قرارگاه نجف: حفظ جزیره ترابه از فشارهای سنگین دشمن.

شب سوم: قرارگاه نجف: به جهت تأمین دجله تک نمود که به دلیل عدم تأمین به خط اول و دوم بازگشت. قرارگاه کربلا: حفظ خط حد شمالی خود را از صفین به شمال توسعه داد.

روز سوم: قرارگاه نجف: حفظ مناطق تصرف شده (جاده خندق و جزیره). قرارگاه کربلا: وارد کردن یگان های تیپ های ۳۳ المهدی عج، ۲ تیپ از ارتش، به شرق دجله و مستقر کردن آنها در پشت خط های جمل، دجله و همایون.

شب چهارم: قرارگاه کربلا: انهدام نیروهای پیاده دشمن. منهدم کردن پل رودخانه دجله در امتداد جاده خندق، تصرف جاده خندق.

روز چهارم: قرارگاه کربلا: وارد کردن یگان هایی از تیپ شهید صدر. شب پنجم: پیوستن تیپ های المهدی، ویژه شهدا، لشگر علی ابن ابیطالب، لشگر ۷ ولیعصر و تیپ ۵۵ هوا برد به قرارگاه کربلا. تخریب ۷۰ درصد از پل ابوعران. آمدن لشگر ۴۱ ثارالله به منطقه و به عهده گرفتن خط پدافندی لشگر ۲۷ حضرت رسول الله.

روز پنجم: تیپ ۱ از لشگر ۲۱ وارد عمل شده و در پشت دجله شروع به پدافند کرد.

روز و شب ششم: حفظ مواضع تصرفی نیروهای خودی. شب هفتم: به علت اینکه مواضع اشغالی به مدت طولانی قابل دفاع نبود مجبور به عقب نشینی شدند.

نکات برجسته:

جزیره ترابه و پد خندق تا ۷۰۰ متری شرق چهار راه پد خندق به تصرف نیروهای خودی و تصرف بیش از ۵۰۰ کیلومتر مربع از منطقه هور از جمله روستاهای لحوک، نهروان، فجر و نیز جاده خندق.

یکی از مهمترین علل شکست: ضعف پشتیبانی و ترابری، نداشتن عقبه های متصل و ناگسسته به مناطق مقدم رزم بود.

نتیجه عملیات:

ضمن اینکه از مواضع اشغالی پدافند می کرد و تمامی پاتک های دشمن را دفع کرده بود و به خاطر اینکه مواضع اشغالی به مدت طولانی قابل دفاع نبود، مجبور به عقب نشینی شدند.

ضایعات و خسارات دشمن:

تانک و نفربر ۲۵۰ دستگاه، انواع مختلف توپ ۴۰ دستگاه، خمپاره انداز مختلف ۱۲۰ قبضه، هلی کوپتر ۵ فروند، انهدام ۳ عدد پل های مهندسی، خودروهای مختلف ۲۰۰ دستگاه، میگ و سوخو ۲ فروند.

غنائم به دست آمده:

رادار رازیت ۲ عدد، رادار کامیپنس ۲ عدد، خمپاره انداز ۵۰ دستگاه، توپ ۱۳۰ و ۱۵۰ مم ۵ قبضه.

زمین تصرفی:

روستاهای ترابه، لحوک، نهروان، فجوه، جاده خندق به طول ۱۳ کیلومتر و ۵۰۰ کیلومتر از اراضی هور الهویزه.

میزان انهدام نیروی دشمن:

تیپ ۴۲۹ صد در صد، تیپ ۷۰۳ هفتاد درصد، لشگر ۶ چهل درصد، لشگر ۱۰ زرهی بیست درصد، لشگر گارد ده درصد و نیروی کماندویی سپاه ۴۰ ده درصد. تلفات دشمن: ۱۰۰۰۰ نفر کشته و زخمی و ۳۲۰۰ اسیر.

شناسنامه:

نام عملیات: بدر، رمز عملیات: یا فاطمه الزهرا (س)، تاریخ عملیات: ۲۰/۱۲/۱۳۶۳ تا ۲۶/۱۲/۱۳۶۳ ، مدت عملیات: ۶ روز، منطقه عملیاتی: جبهه جنوبی – هور الهویزه، وسعت عملیات: ۸۰۰ کیلومتر مربع، نوع عملیات: گسترده. هدف عملیات: دستیابی و تسلط بر جاده العماره ـ بصره، تسلط بر مرکز اصلی هورهای غرب دجله، تسلط بر شرق دجله و انهدام نیرو. فرماندهی عملیات: سپاه. سازمان رزم: سپاه و ارتش. تلفات دشمن: ۱۰۰۰۰ نفر کشته و زخمی و ۳۲۰۰ نفر اسیر.

استعداد نیروهای خودی: (سپاه):

لشکرهای ۲۵ کربلا، ۱۴ امام حسین، ۵ نصر، ۷ ولیعصر عج، تیپ های مستقل ۱۵ امام حسین (ع)، ۱۸ الغدیر، ۲۱ امام رضا و تیپ شهید صدر. لشکرهای ۱۷ علی‌ ابن ابیطالب، ۳۱ عاشورا، ۸ نجف اشرف، ۲۷ محمد رسول الله، تیپ های مستقل ۴۴ قمر بنی هاشم، تیپ های ۲۰ رمضان، ۷۲ محرم، لشکر ۴۱ ثارالله، ۲۸ صفر و ۱۰ گردان توپخانه. تیپ ویژه شهدا و تیپ مستقل ۳۳ المهدی (عج). (ارتش): لشکر ۷۷ پیاده، لشکـرهای ۲۱ و ۲۸ پیـاده و تیپ مستقـل ۵۵ هوابرد و لشکر ۹۲ زرهی. نتایج عملیات: تصـرف بیش از ۵۰۰ کیلـومتر مربع از منطقه هور عراق با استفاده از پشتیبانی هوایی و موشکی خود به حملات گسترده به شهرها، مناطق مسکونی و نیز کشتی های حامل نفت ایران مبادرت ورزید.

شهدای عملیات بَدر با رمز یا فاطمه الزهرا(س)

جبهه شرق رودخانه دجله، هورالهویزه نوار مرزی استان خوزستان

اسامی شهدای معزز شامل: سپاهی، ارتشی، بسیجی و سربازان وظیفه سپاه و ارتش می باشد و تاریخ شهادت این شهداء بر اساس مستندات پرونده احراز شهادت آنان میباشد.

برگرفته از کتاب: ره یافتگان دیار نور

شهدای روز 21/12/1363

کلاغ زاده – محمّدحسین  

اکرمی – محمّدحسین

پرموز – عبدالحسین 

جعفرخراطی – محمّدحسن 

جمال – عبدالرحيم

خيري نژاد – بهرام

سخائي – مهدي

عنايت الهي – غلامحسين    

مشكي زاده – منصور

شهدای روز 22/12/1363

عاطفي نسب – فرزاد   

غربال بند – منصور  

شهدای روز 23/12/1363

انبری(شهیدی) – حسن

جوکاربندبالی – عبدالمحمّد

چيني پرداز – مسعود

حاتمي نيا – امير

حاج عَوض زاده دزفولي – عبدالكريم

حداد دزفولي – غلامرضا 

دَرقپان – رضا

رجول دزفولي – عزيز

روشندل پور – محمّدرضا 

زاده شوشي – مهدي 

زمانی نيا – محمّدعلی

شُکرخدا کوتیانی – محسن

قانعی – محسن  

كريمي نيا – غلامرضا   

نوردزفولي – جليل   

هوشمند فر – عبدالعظیم

شهدای روز 24/12/1363

آژينه – محمّد هادی 

آماده – عبدالامير

الياسي جاي قلعه – عبّاس

پورعابد – رضا 

پوست كنان – غلامعلی

شفيعي كوچه گرد – عليرضا

شيريان پاپي – احمد علي 

صالح نژاد عبیسی – بهروز 

صَلواتي زاده – عليرضا   

قاری قرآن –  محمّدي

شهدای روز 25/12/1363

بهروان – فرامرز

بیجن زاده دزفول – شاپور

پورديان – بهمن 

تقّی زربخش – عبدالعظیم

چراغ چشم – محمّدعلي 

دبیرالدینی – فخرالدین

روزه دار – عبدالکریم

صادق خاني – احمدرضا

صندوق ساز زاده – ناصر

عبّاسی بُنه – عبدالرضا   

محمّديان پور – عبدالعلي  

هيمه كشياني – عبدالامير

شَهیان زاده(صدیقی زاده) – محمود * مجروحیت23/12/1363 * شهادت25/12/1363 بیمارستان امام خمینی تبریز

شهدای روز 26/12/1363

آزيش – غلامرضا 

آينه بند – محمّدتقی

اورك – عليرضا

ایسوندی – عزیز

پشم فروش – عبدالغفور 

تصدیقی – محمّدحسين

خراط نژاد – علیرضا

دارابی نژاد – رمضان 

دوستی – منصور 

زرشناس – محسن

سِگير – غلامرضا

صَفقلي پور – محمّد  

عظیمی – حميدرضا   

گوروئی – محمّد   

محمّدي قلعه ناصري – محمّدعلي  

مسکر زاده – غلامرضا   

موسوی – سیّدمحمود   

نداف پور – سهراب   

هدایتی پور – محمّدرضا

شهدای روز 27/12/1363

آل بخيت – نورعلي

اَفراز – مرتضي

باغبانزاده چغاسبزي – ابراهيم

حداد دزفولي – عليرضا 

خَلف پور دهبری – محسن

زرین كفش – نادر 

سپهری – عبدالمحمّد

سليماني فر – محمّدرضا

صفايي فر – محمّدرضا

صَفربنّاء – عبدالحميد

کائدخورده – غلامعلی  

لُطفي بَدیلی – غلامرضا   

محمّدي فر – محمّدرضا 

مجروحان مرتبط با عملیات بدر که در سنوات بعد به شهادت رسیده اند

رمضانی سردارآبادی – غلامعلی * مجروحیت22/12/1363 * شهادت18/1/1364بیمارستان امام خمینی تبریز

جمشيد كوكو- موسي * مجروحیت26/12/1363 ) * شهادت30/1/1364 بیمارستان شریعتی مشهد

بخشی مولیز- عبّاس * مجروحیت26/12/1363 * شهادت9/2/1365بر اثر عوارض جانبازی- دزفول

منبع: وب سایت چمدان آبی (محمدحسین دُرچین)